Medische Encyclopedie
Inhoud
- Wat doet hepatitis-A-vaccin en waarbij gebruik ik het?
- Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
- Mag ik hepatitis-A-vaccin gebruiken met andere medicijnen?
- Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
- Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
- Hoe gebruik ik dit medicijn?
hepatitis-A-vaccin
Hepatitis-A-vaccin bevat dode hepatitis-A-virussen. Het beschermt tegen infecties met het hepatitis A-virus. Dit virus zorgt voor leverontsteking.
Artsen schrijven deze vaccinatie voor bij mensen die meer kans hebben om besmet te raken met het hepatitis-A-virus. Dit geldt bijvoorbeeld voor:
- mensen met een leverziekte;
- mensen met veel wisselende seksuele contacten, vooral bij anale seks. Of bij mannen die seks hebben met mannen (MSM);
- reizigers naar landen waar hepatitis A heerst;
- mensen die samenleven met personen die hepatitis A hebben.
Wat doet hepatitis-A-vaccin en waarbij gebruik ik het?
Infecties met virussen
Hepatitis A is een ontsteking van uw lever veroorzaakt door een virus. Er bestaan verschillende soorten hepatitisvirussen. Ze worden met letters aangeduid: A, B en C. Hier gaat het om virustype A en de ziekte hepatitis A.
Hepatitis A
Meestal merkt u weinig van een besmetting met hepatitis A. U kunt klachten krijgen zoals moe zijn, afvallen, zich ziek voelen, minder zin hebben in eten, misselijk zijn, diarree, koorts en buikpijn. Na een paar dagen kan een gele verkleuring van de huid en oogwit ontstaan (geelzucht). Ook kan uw urine donker worden als cola en uw ontlasting (poep) kan een grijs-witte kleur krijgen. Dit kan in een paar weken weer minder worden, maar dat kan ook langer zijn, soms wel 3 maanden. Tijdens deze klachten is iemand erg besmettelijk, via de eigen ontlasting (poep).
Oorzaak
Hepatitis A is een heel besmettelijke ziekte. U kunt de ziekte krijgen als u het virus binnenkrijgt via kleine restjes poep van een andere persoon. Bijvoorbeeld door besmet eten of drinken. Of bij (anale) seks of besmette seksspeeltjes.
Hepatitis A voorkomen
U kunt zich laten vaccineren tegen hepatitis A. U krijgt dan een injectie. Na injectie maakt het lichaam afweerstoffen tegen het virus. Als u dan in aanraking komt met levende virussen, kan uw lichaam deze goed bestrijden. De inenting werkt meestal al binnen 2 weken, en zeker binnen 4 weken.
Na de eerste inenting bent u ten minste 1 jaar goed beschermd. Krijgt u een tweede inenting? Dan bent u minstens 30 jaar beschermd tegen hepatitis A.
Reist u naar een gebied waar hepatitis A voorkomt? Neem dan ook de volgende maatregelen.
- Ontsmet uw handen met handdesinfectans ná gebruik van het toilet. En vóór u gaat koken en vóór u gaat eten.
- Drink alleen water uit verzegelde flessen of gekookt water, drink géén kraanwater.
- Gebruik geen ijsklontjes, deze worden vaak van kraanwater gemaakt.
- Eet alleen verpakt ijs.
- Was groente en fruit in schoon (gekookt) water. Fruit moet u eerst schillen.
- Eet geen rauw of halfrauw vlees of schelpdieren.
- Maak minimaal een keer per dag het toilet schoon met wegwerpdoekjes.
- Verschoon dagelijks de handdoek in het toilet.
- Houd uw nagels kort.
- Poets uw tanden met water uit een verzegelde fles.
- Gebruik geen washandjes, handdoeken en tandenborstel die iemand anders ook gebruikt.
Voor meer informatie zie het Landelijk Centrum Reizigersinformatie www.lcr.nl
Lees meer over infecties met virussen . “Vaccinaties
De vaccinatie wordt gegeven aan mensen die extra kans lopen op hepatitis A, zoals:
- mensen met een leverziekte;
- mensen met veel wisselende seksuele contacten, vooral bij anale seks. Of bij mannen die seks hebben met mannen (MSM);
- reizigers naar landen waar hepatitis A heerst.
- mensen die samenleven met personen die hepatitis A hebben;
- mensen die werken bij crèches, peuterspeelzalen, basisscholen, tehuizen voor verstandelijk gehandicapten en in de opvang voor bijvoorbeeld vluchtelingen of dakloze mensen;
- dragers van hepatitis B of C-virus, omdat zij meer kans hebben op infectie met hepatitis A;
- mensen die drugs spuiten;
Apotheken kunnen u informeren over de landen waar hepatitis A vooral voorkomt. En ook reisorganisaties, GGD’en, huisartsen en het Landelijk Centrum Reizigersinformatie (www.lcr.nl).
Voor de reizigersvaccinaties kunt u terecht bij GGD’en en centra die gespecialiseerd zijn in reizigersadvisering. Mensen die ooit al hepatitis A hebben gehad, hoeven niet tegen hepatitis A te worden ingeënt. Zij zijn hun leven lang beschermd tegen deze ziekte.
Lees meer over vaccinaties . “Wat zijn mogelijke bijwerkingen?
Behalve het gewenste effect kan dit vaccin bijwerkingen geven. Deze ontstaan vooral doordat uw afweersysteem denkt dat er sprake is van een echte infectie. De bijwerkingen zijn dus een signaal dat het vaccin werkt.
De belangrijkste bijwerkingen zijn de volgende.
Soms (bij 10 tot 30 op de 100 mensen)
Pijn, rode huid, warmte, zwelling of gevoeligheid op de plaats van de injectie. Zelden harde en blauwe plek op de plaats van injectie. Zeer zelden jeuk, bloeduitstorting, korstjes of een doof gevoel op de plaats van injectie
Deze klachten gaan binnen een paar dagen over.
Moe zijn, hoofdpijn en snel geïrriteerd raken. Zeer zelden aanval van erge hoofdpijn (migraine).
Zelden (bij 1 tot 10 op de 100 mensen)
Griepachtige klachten, zoals koorts of slaperig zijn. Zeer zelden koude rillingen.
Deze klachten duren meestal 1 tot 2 dagen. Een enkele keer duren ze tot 2 weken.
Maagdarmklachten, zoals misselijk zijn, braken, diarree, minder eetlust en buikpijn. Zeer zelden erg winderig zijn.
Blijft u er ook na enige dagen last van houden? Neem dan contact op met uw arts.
Spierpijn, gewrichtspijn en zeer zelden spierstijfheid, spierzwakte, trillen. Verder spierkrampen en schokken door het hele lichaam (convulsies).
Heeft u hier last van? Neem dan contact op met uw arts.
Zeer zelden (bij minder dan 1 op de 100 mensen)
Verstopte neus, loopneus, opvliegers, duizelig zijn, hoest, oorpijn en opgezwollen lymfeklieren.
Blijft u last houden? Of krijgt u ernstige klachten? Neem dan contact op met uw arts.
Keelontsteking, luchtweginfectie of een benauwd gevoel
Neem contact op met uw arts als u hier last van krijgt.
Een tintelend, prikkelend of doof gevoel
Tranende of jeukende ogen, sneller last krijgen last van fel licht
Mondklachten. Zoals een droge mond en zweren in uw mond
Problemen met ongesteld zijn (menstruatiestoornissen).
Neem contact op met uw arts als u hier veel last van heeft.
Overgevoeligheid. U merkt dat aan huiduitslag, rode huid, galbulten of jeuk. In zeldzame gevallen ontstaat er koorts, benauwdheid, opgezwollen lippen, tong of gezicht, flauwvallen of een ernstige huidafwijking. Waarschuw dan meteen uw arts.
In beide gevallen mag u dit medicijn in de toekomst niet meer gebruiken. Geef daarom aan de apotheek door dat u overgevoelig bent voor dit vaccin. Het apotheekteam kan er dan op letten dat u dit vaccin niet opnieuw krijgt.
Ziekten van het zenuwstelsel. Zoals een ziekte van de zenuwen die de spieren verzwakt of kan verlammen (syndroom van Guillain-Barré), ontsteking in het ruggenmerg en ziekte van de hersenen (encefalopathie).
Minder bloedplaatjes in uw bloed. Hierdoor heeft u meer kans op bloedingen. Waarschuw uw arts bij onverklaarbare blauwe plekken, rode puntjes op de huid, bloedneuzen of bij wondjes die te lang blijven bloeden.
In zeer zeldzame gevallen ontstaat een ernstige bloedstollingsstoornis. U merkt dit aan koorts, bloeduitstortingen onder de huid, die eruit zien als kleine rode puntjes, soms moe of in de war zijn, gele kleur van uw oogwit en huid. Waarschuw dan direct een arts.
Heeft u last van een bijwerking? Meld dit dan bij het bijwerkingencentrum lareb. Hier worden alle meldingen over bijwerkingen van medicijnen in Nederland verzameld. Ik wil een bijwerking melden
Uitleg frequenties
Regelmatig : bij meer dan 30 op de 100 mensen
Soms : bij 10 tot 30 op de 100 mensen
Zelden : bij 1 tot 10 op de 100 mensen
Zeer zelden : bij minder dan 1 op de 100 mensen
Mag ik hepatitis-A-vaccin gebruiken met andere medicijnen?
Dit vaccin heeft wisselwerkingen met andere medicijnen. In de tekst hieronder staan alleen de werkzame stoffen van deze medicijnen, dus niet de merknamen. Of uw medicijn een van die werkzame stoffen bevat, kunt u nagaan in uw bijsluiter onder het kopje ‘samenstelling’.
De onderstaande medicijnen verminderen de werking van het vaccin. Hierdoor bent u mogelijk onvoldoende beschermt. Overleg hierover met uw arts. Uw arts zal u extra controleren. Als het nodig is, krijgt u een tweede vaccinatie.
- Medicijnen tegen kanker die het afweer onderdrukken, zoals dasatinib, imatinib en methotrexaat.
- Bijnierschorshormonen, zoals betamethason, hydrocortison en prednisolon.
- Afweeronderdrukkende medicijnen gebruikt bij onder andere reumatoïde artritis en na een orgaantransplantaties, zoals azathioprine, ciclosporine en tacrolimus.
Kan ik met dit medicijn autorijden, alcohol drinken en alles eten of drinken?
autorijden, alcohol drinken en alles eten?
Ja, dat kan. U mag autorijden, en u mag eten en drinken zoals u normaal doet.
Mag ik dit medicijn gebruiken als ik zwanger ben, wil worden of borstvoeding geef?
Zwangerschap
U kunt dit vaccin veilig gebruiken tijdens de zwangerschap. Er is redelijk veel ervaring met het gebruik van dit vaccin tijdens de zwangerschap. En er zijn geen aanwijzingen dat dit vaccin slecht is voor de zwangerschap of voor de baby.
Borstvoeding
U kunt borstvoeding geven als u bent gevaccineerd. Het is niet bekend of dit vaccin in de moedermelk terechtkomt. Voor zover bekend zijn er geen nadelige gevolgen voor het kind.
Hoe gebruik ik dit medicijn?
Hoe?
De arts of verpleegkundige geeft de inenting (prik) in de spier van de bovenarm.
Wanneer?
De inenting werkt pas na 2 tot 4 weken werkt. Reist u naar een land met risico op hepatitis A? Laat u dan minstens 4 weken voor vertrek vaccineren.
Meestal krijgt u 2 inentingen:
- De eerste inenting beschermt u ongeveer 1 jaar.
- U krijgt meestal na een half jaar tot 1 jaar een tweede inenting. Daarna bent u minstens 30 jaar beschermd.
Heeft u hoge koorts op het moment van injectie, bijvoorbeeld door een infectie? Stel als het kan de vaccinatie dan uit tot u weer beter bent. De koorts kan namelijk erger worden.
